Spinoza Ethica’nın zihnin doğasını ve kökenini açıklamaya ayırdığı 2. Bölümünde üç aksiyom verir: “İnsan düşünür” (A2). “Bir kişide sevilen, arzulanan vb. bir şeyin fikri olmadıkça, o kişide sevgi, arzu gibi veya ruhun duyguları denen başka herhangi bir düşünce tarzı olmaz” (A3). “Belli bir bedenin birçok tarzda etkilendiğini hissederiz” (A4). Bu üç aksiyom, Spinoza’nın Descartes karşıtı zihin anlayışının ilkeleridir. Bu ilkelere dayanarak Spinoza, insan zihninin kendisini ancak bedensel etkilenişler aracılığıyla bilebileceğini, “ben bilinci”nin öncel ve dolaysız olmadığını ve de insan zihninin bağımsız değil ancak Sonsuz Zihnin bir parçası olarak kavranabileceğini savunur (2. Bölüm, 11.-13. Önermeler). 

Bu derste, Ethica’nın 2. Bölümüne odaklanarak, Spinozacı “insan düşünür”ün (Homo cogitat) Kartezyen “[Ben] düşünüyorum”dan (cogito) farkını anlamaya çalışacağız. Spinoza’nın zihin ve düşünce anlayışının etkileşimsel ve iletişimsel yönlerini irdeleyeceğiz. Spinoza’ya göre insan zihninin neden tek başına kendisini bilemeyeceği, düşüncenin hep paylaşılan ve etkileşim halinde ortaya çıkan bir edim olarak kavranmasının anlamı üzerinde duracağız. Yeri geldikçe, paralelizm, rasyonalizm, materyalizm veya natüralizm gibi genellemelerin Spinoza’ya hangi bakımlardan uygun olup olmadıklarını tartışacağız. 

Bu ders ön hazırlık gerektirmez. Ders boyunca başvurulan her kavram elden geldiğince ve süre izin verdiği ölçüde açıklanacaktır. Konuda derinleşmek isteyenler için ek kaynakça önerilecektir.