26-27 Kasım 2023 Saat: 20.00-21.30

[2 oturumda toplam 3 saat.]

ÜYE İNDİRİM KODU: conatus

[Ücretsiz-Burslu Kontenjanı: CA Kontenjanı: 25 Öğrenci + Varlık Lisesi/Ana Sponsor Kontenjanı: 20 Öğrenci.  Başvuru sistemi 25 Kasım 2023 saat 18.00'da açılacaktır.]

ETKİNLİK HAKKINDA

Post-modernist veya post-yapısalcı düşünürler, sanatçılar veya yazarlar, insan öznesinin gölgesinin neredeyse yok olduğunu bize yıllarca hatırlattılar. Özne ve onun iradi eylemlerinin artık kurucu olmaktan ziyade yok edici etkileri olduğunu dile getirdiler. Ama geride öznesiz ve nesnesiz bir dağınıklık bıraktılar çoğu zaman. Büyük bir anlatı kurmayalım diye yeryüzünün nasıl tertip edildiğine dair herhangi bir öneride bulunmaktan çekindiler. Onlar için modern yığınağın yapıçözümünü yapmak öncelikliydi. Yapısalcı düşünürler de uzun zamandır öznenin kurucu iradesini yok sayarak, yapının kendisini yeniden ürettiği ilkeleri, yasaları keşfetmeyi öncelikli sayıyordu. Özne gibi görünen her zaman yapının nesnel bir etkisi gibi ortaya çıkıyordu onlara göre.

Nesne yönelimli düşünürler, modern yapılardan kalan hafriyatın dağınıklığı ortasında öznenin gölgesini yeniden uzatmak veya kuşatıcı bir yapıyı tekrar tesis etmek yolunda bir başka girişim ortaya koymuyorlar. Öznenin de bir nesne olduğu, eylemlerin yerine olayların kurucusu olduğu olumsal bir tertibatı tanımlamayı daha gerekli görüyorlar. Fakat nesnenin yeniden anlaşılması girişiminde geçmiş materyalist çerçeveleri yeniden canlandırmaktan çok, nesneyi, soyut somut maddi yüküyle ve gizemiyle tarif etme girişimi daha öncelikli olur. Onlar, zihin taşıyan öznenin nesnenin anlaşılmasına başlı başına engel olduğunu iddia ederken, bu zihinsel yetiler olmadan nesneler dünyasının nasıl anlatılacağı da temel bir soru olur. Bilim, sanat ve edebiyat felsefeye eşlik etmediğinde bu sorunun cevaplanma ihtimalinin daha da az olacağı fark edilir. Özne ve nesne arasındaki geniş ve karanlık aralığı varsayımlar, imgeler, metaforlar veya spekülasyonlar yardımıyla doldurmak bu dayanışma sayesinde kolaylaşır.

İki haftalık buluşmamızda öncelikle nesne yönelimli felsefelere bizi taşıyan uğraklar üzerinde duracağız. Ardından yeni materyalizm, yeni gerçekçilik, nesne yönelimli ontoloji, spekülatif gerçekçilik gibi adlar alabilen bu izleği takip eden, Badiou, Deleuze, Latour, Haraway, Harman, Meillassoux, De Landa, Morton gibi düşünürlerin temel yaklaşımlarına değinecek, yer yer onları eleştireceğiz. Conatus buluşmalarını mümkün kılanlardan Çetin Balanuye’nin de bu konudaki düşünceleri üzerinde duracağız. Sizlerin de katılımıyla, bir tarafta özne ve onun eylemlerinin diğer tarafta nesne ve olayların bulunduğu iki farklı düşünümün olanaklarını aralamayı umut ediyoruz.